Inne tematy

UWIEŃCZENIE WSZYSTKICH PRAW

Eliza Kaczmarska

 |  lut 8, 2013

Uwieńczeniem wszystkich praw jest praworządność, czyli prawo do ochrony wszystkich praw. W jednej z homilii, zamieszczonej później w pracy „Idącym w przyszłość” zaprezentowany został nieco inny podział praw. Wyróżnia tam prawa indywidu­alne, polityczne oraz prywatne. Pierwsze z nich są dla wszystkich jednakowe i    nie podlegają zmianie. Przysługują człowiekowi dlatego, że jest człowiekiem. Prawa polityczne mogą być zmienne. Dotyczą one uczestnictwa obywateli w ży­ciu publicznym. Dla korzystania z tych praw nie wystarcza być tylko człowie­kiem, trzeba być również obywatelem danej społeczności. Przykładem może być prawo wyboprcze. Są jeszcze prawa prywatne, których nie należy mieszać z in­dywidualnymi. Ustala się je np. między mężem a żoną, czy bratem a siostrą. Będąc umowami prywatnymi są najczęściej zmienne.Do niektórych prawnych przemyśleń św. Tomasza Stefan Wyszyński był szczególnie przywiązany. Należy do nich między innymi rozróżnienie: iustitia (sprawiedliwość) oraz aeąuitas (słuszność). „Tam, gdzie nie zaradzi iustitia — pi­sał — która może być niekiedy udręką człowieka, musi przyjść z pomocą słu­szność” .Bywają bowiem takie sytuacje, gdy zamiast bronić prawa należy bronić się przed prawem. Na przykład, gdy nadmiar praw, ich rozumność, ale także roz­bieżność doprowadza do rozkładu społecznego. Prawo nie istnieje samo dla sie­bie lecz dla ludzi, dlatego powinno być wspierane przez zasadę słuszności.