Inne tematy

RÓŻNE TYPY GOSPODARKI

Eliza Kaczmarska

 |  lut 17, 2010

W dotychczasowych rozważaniach posługiwałem się bardzo szeroką ka­tegorią gospodarki. Obejmowała ona zarówno działalność polegającą na produkowaniu w dużych zakładach, zatrudniających tysiące ludzi i wypo­sażonych w olbrzymią ilość środków i przedmiotów pracy, jak i działalność o  charakterze ludycznym czy rekreacyjnym. Kategoria taka jest jednak zbyt szeroka i ma niewielką wartość poznawczą. Istnieje zatem potrzeba — po­dobnie jak w przypadku kultury i polityki — wyróżnienia gospodarki w szerokim i wąskim rozumieniu.Po to, by wyodrębnić różne typy gospodarki, zdefiniuję następujące kategorie wykorzystywane przez Marksa w Kapitale; są to: dar przyrody, produkt, towar, pieniądz, kapitał. Pojęcie daru przyrody odnosi Marks do takich zasobów naturalnych, jak powietrze, dziewicza ziemia, naturalne łąki, drzewa dziko rosnące, z których człowiek czerpie pożytek bez pracy. Można przyjąć, że gospodarka nie obejmuje tych zasobów. Pojęcie pro­duktu odnosi Marks do tych zasobów naturalnych, które stają się użyteczne dzięki pracy ludzkiej.